Choroby grzybowe: Szara pleśń i antraknoza

© Foto: epicphals.

Najczęściej popełnianym błędem przy uprawie storczyków z rodzaju Phalaenopsis jest zalanie rośliny. Nadmiar wody i wysoka temperatura oznaczają kłopoty z grzybami. W ten sposób w domowej uprawie pojawiają się czasem nawet dość silnie działające preparaty chemiczne. Jednakże, w programie ochrony roślin ozdobnych na rok 2011, opracowanym przez zespół autorów z Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach, znalazł się środek, który z sukcesem może zastąpić wiele substancji zwalczających pospolicie dotykające ćmówki infekcje grzybowe. Środkiem tym jest Polyversum WP, zawierający żywy organizm (Pythium oligandrum). Pythium oligandrum to występujący w glebie pasożytniczy grzyb, całkowicie bezpieczny dla ludzi i środowiska. Zasiedla on strefę korzeniową i eliminuje poprzez działanie konkurencyjne niektóre grzyby chorobotwórcze. Polyversum WP działa skutecznie w przypadku grzybów wywołujących fuzariozę, zgorzel siewek, plamistość liści, rizokotoniozę. Oprócz działania zwalczającego inne grzyby stymuluje wzrost systemu korzeniowego i wzrost całych roślin poprzez wprowadzenie do nich fitohormonów oraz fosforu i cukrów. Stymulacja ta rozpoczyna się podczas bezpośredniego kontaktu grzybni i młodej tkanki roślin.

Do niedawna zaporowa cena Polyversum WP skutecznie odstraszała potencjalnych chętnych, posiadających pod opieką kilka czy kilkanaście storczyków, ale ostatnio Polyversum WP sprzedawane jest także w opakowaniach o wadze 2 g. Jak mawia mądre powiedzenie: klin najlepiej potraktować klinem, czemu więc w grzyba nie uderzyć grzybem?

Szara pleśń – Botrytis cinerea

Choroba pojawia się przede wszystkimna kwiatach Phalaenopsis. Na płatkach pojawiają się okrągłe plamki, które w zależności od zabarwienia kwiatów mogą wydawać się brązowe, szare lub białawe. Z czasem plamki zmieniają się w plamy i stopniowo ogarniają cały kwiat doprowadzając do jego obumarcia. Szara pleśń może pojawić się także na innych częściach roślin, zwykle tych, które zostały uszkodzone w trakcie zabiegów pielęgnacyjnych. Szare, brązowe plamy o regularnym kształcie kół lub owalne sygnalizują szybkie gnicie tkanek. Jeśli wilgotność w otoczeniu rośliny jest wysoka, a temperatura waha się znacznie plamy mogą pokryć się szarym, pylącym nalotem.

Zarodniki Botrytis cinerea są bardzo pospolite i unoszą się w powietrzu powodując pleśnienie wielu roślin (kwiatów, warzyw i owoców). Ich rozprzestrzenianiu zapobiega dobra wentylacja, osuszająca powietrze.

Zwalczanie choroby zaczynamy od usunięcia porażonych części roślin. Miejsca cięć obsypujemy sproszkowanym cynamonem lub węglem drzewnym. Po usunięciu chorych tkanek rośli opryskujemy jednym z wymienionym niżej środków:

Biosept Active – 0,1
Rovral Flo 255 SC – 0,2
Teldor 500 SC – 0,1

Narzędzia, których używaliśmy do wycinania chorych części roślin, miejsce w którym stały porażone storczyki przecieramy 10% roztworem domowego wybielacza.

Antraknoza – Colletotrichum gloeosporioides

© Foto: Terry Bottom-SAOS

Symptomy choroby pojawiają się zazwyczaj na wierzchołkach liści, które żółkną a następnie brązowieją. Objawy nekrozy posuwają się stopniowo w dół. Na porażonych tkankach pojawiają się ciemne skupienia grzyba ułożone koncentrycznie. Czasem brązowe plamy ze skupieniami zarodników widoczne są także na kwiatostanach.

Grzyb Colletotrichum gloeosporioides może jednak także rozwijać się na łodygach, stwarzając wówczas znacznie poważniejsze zagrożenie dla rośliny.

Antraknoza rozwija się zwykle w miejscach gdzie temperatura otocznie utrzymuje się na poziomie 24 – 28° C a wilgotność powietrza sięga 80% i więcej. Wywołujący ją grzyb przenoszony jest na zdrowe rośliny z kroplami wody, powietrzem, przy udziale owadów i podczas prac pielęgnacyjnych. Podatne są na niego rośliny, na których dokonujemy cięć. Dlatego też tak ważne jest, aby miejsca cięć obsypywać zawsze zapobiegawczo sproszkowanym cynamonem lub węglem drzewnym.

Zwalczanie choroby zaczynamy od usunięcia porażonych części roślin. Następnie 2 – 3 krotnie opryskujemy rośliny niżej wymienionymi środkami z różnych grup:

Discus 500 WG – 0,03
Dithane NeoTec 75 WG – 0,3
Mac-Mankozeb 75% WG – 0,2 – 0,3
Sancozeb 80 WP – 0,2
Score 250 EC – 0,05
Suplo 250 EC – 0,05
Topsin M 500 SC – 0,1

Wszystkie używane do pielęgnacji chorych roślin narzędzie myjemy dokładnie i płuczemy w 10% roztworze wybielacza, przecieramy tym samym roztworem także miejsca, w których stały rośliny.