Zodrodzina: Epidendroideae
Plemię: Vandeae
Podplemię: Aeridinae
Synonimy: Stauritis violacea (Rchb.f 1862), Stauropsis violacea (Rchb.f 1862), Polychilos violacea (Shim 1982).
Odmiany: Phalaenopsis violacea var.alba (Teijs. & Binn. 1862)
© Foto: epicphals
Pierwszego odkrycia roślin tego gatunku dokonał na Sumatrze H. Teijsmann. Miało to miejsce w roku 1859, a więc w tym samym roku, w którym Teijsmann znalazł także Phal. bellina. Zainicjowanie pierwszego kwitnienia było sukcesem H. Witte i miało miejsce w roku 1861 w ogrodzie botanicznym w Lejdzie (Holandia).
Występowanie: Phalaenopsis violacea występuje w lasach tropikalnych Półwyspu Malajskiego (prowincje Perak i Selangor), na wyspie Simeulue, w okolicach miasta Palembang na Sumatrze. Prawdziwym rajem tego gatunku był obszar bagien rozciągających się w prowincji Perak. Niestety wręcz rabunkowa eksploatacja tego rejonu, z którego Phalaenopsis violacea wywożone były setkami każdego miesiąca, a także decyzja władz o zbudowaniu na tym obszarze miasteczka z pełną infrastrukturą spowodowały, że Phal. violacea niemalże przestał istnieć jako gatunek w środowisku naturalnym.
Opis: Phal. violacea jest epifitem. Okres kwitnienia dla tego gatunku zaczyna się wczesną wiosną i trwa niemal do końca lata wypełniając całe pomieszczenie korzenno-słodkim zapachem, przypominającym ten, który wydzielają frezje. Michael Ooi, który w latach młodości zbierał Phal. violacea na bagnach prowincji Perak utrzymuje, że kierunek jego poszukiwań wytyczany był zawsze metodą „na nos”, aromat Phal. violacea był bowiem zawsze najtrafniejszym narzędziem wykorzystywanym do zbioru roślin. Kwiaty Phal. violacea mają około 5-6 cm średnicy i pojawiają się na krótkim pędzie kwiatowym (około 10 cm długości) sukcesywnie. W ciągu jednego kwitnienia roślina jest zdolna wyprodukować do 7 kwiatów (na tym samym pędzie kwiatowym ćmówka kwitnie przez kilka lat). Kwiaty, ułożone w kształt gwiazdki mają najczęściej kolor fioletoworóżowy, od którego pochodzi ich nazwa gatunkowa. Jednakże, dzięki rozlicznym działaniom hodowców, obecne dziś na rynku Phal. violacea różnią się czasem bardzo od swych dziko żyjących krewniaków. Spotkać można wśród nich rośliny o barwie ciemnofioletowej, purpurowej a także o barwie kości słoniowej, lub kremowozielone. Dwie ostatnie odmiany, znane pod nazwą Phalaneopsis violacea var. alba, to jedna z najrzadziej spotykanych i najdroższych form Phal. violacea. W ciągu lat uprawiania w warunkach sztucznych poprawie uległy nie tylko rozmaitość barw, ale i kształt płatków. Sprzedawane obecnie rośliny mają piękne, zaokrąglone kształty.
Intensywnie zielone liście P. violacea osiągają długość 25 cm.
Warunki uprawy: Phal. violacea jest storczykiem ciepłolubnym a w jej naturalnym środowisku temperatura nigdy nie spada poniżej 25° C w ciągu dnia, i poniżej 22-23° C nocą. Dorosłe, zdrowe rośliny dostosowały się jednak do warunków panujących w większości naszych mieszkań i doskonale radzą sobie w nieco niższych temperaturach na oknach południowych lub wschodnich. Jak zwykle, największe kłopoty sprawiają rośliny bardzo młode (sadzonki) i młode, które są najbardziej wrażliwe na warunki odbiegające od idealnych. Wilgotność powietrza w siedliskach Phal. violacea wynosi od 80 do 90%, ale rośliny, które wyprodukowane zostały w warunkach szklarni zwykle przyzwyczajają się do nieco niższej wilgotności. Phal. violacea najlepiej uprawiać jest przymocowując roślinę do podkładki, tak, aby jej długie liście mogły się swobodnie zwieszać. Podłoże, w którym uprawiamy Phal. violacea (o ile zdecydujemy się na doniczkę), powinno być przewiewne i lekkie (sphagnum i kawałki węgla drzewnego, drobne kawałki kory), oraz zawsze lekko wilgotne.
Miesiąc |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
Temp. max. |
28° |
29° |
30° |
31° |
31° |
31° |
30° |
30° |
30° |
30° |
29° |
28° |
Temp. min. |
22° |
22° |
22° |
22° |
23° |
23° |
22° |
22° |
22° |
22° |
22° |
22° |
Wilgotność % |
82 |
82 |
81 |
82 |
83 |
83 |
84 |
84 |
84 |
84 |
85 |
86 |
Informacje dodatkowe: Phalaenopsis violacea, wraz z P. amabilis, był gatunkiem współuczestniczącym w pracach nad uzyskaniem pierwszej hybrydy z tego rodzaju (Phal. Harriettiae). Do dziś, wykorzystanie w hodowli Phal. violacea jako rodzica przyszłej krzyżówki jest niemal gwarantem na uzyskanie roślin wyjątkowo efektownych a ćmówki takie jak Germaine Vincent, Penang Girl, Princess Kaiulani nikogo nie pozostawią obojętnym na urok swoich kwiatów. Co więcej, Phal. violacea przekazuje także swojemu potomstwu skłonności do wydzielania zapachu, nie można chyba chcieć od niej więcej.
Więcej zdjęć: Phalaenopsis violacea